Artistiek nalatenschap van Georges Robèr na 35 jaar teruggevonden

29 oktober 2007

Als deelcollectie van een voormalige galerie zijn onlangs 118 werken op papier uit het oeuvre van de visionair en abstract kunstenaar Georges Robèr teruggevonden. De tekeningen, pastels, aquarellen en collages omvatten gedeeltelijk de kunstwerken die in 1969 voor het laatst te zien waren in de Georges Robèr herdenkingstentoonstelling in het Amsterdamse Stedelijk Museum. Na deze tentoonstelling zijn een aantal werken, samen met de 'eigen collectie' van Robèr, aangekocht door Galerie De Berenkuil die echter begin jaren zeventig haar poorten heeft gesloten. Hierna is deze unieke verzameling nagenoeg aan de herinnering ontsnapt.

Onlangs zijn deze kunstwerken door Robert Witkamp opgemerkt, waardoor wellicht het erfgoed van een belangrijke en bijna vergeten Avant-gardist van de ondergang is gered. Kunstmakelaardij Metzemaekers onderzoekt momenteel mogelijkheden om deze opmerkelijke collectie met een tentoonstelling onder de aandacht te brengen.

Georges Robèr, in 1893 in Brussel geboren, vluchtte na de val van Antwerpen in 1914 naar Nederland om zich hier voorgoed te vestigen.Voor deze oorlog studeerde hij aan de Brusselse Academie grafische vormgeving en werkte nadien voor de Wiener Werkstatte en art-nouveau architect Leon Sneyers voor wie hij meubels, tapijten, behang en schilderingen ontwierp. Aanvankelijk hield Robèr zich na zijn komst in Nederland bezig met toegepaste kunstvormen. De door hem ontworpen affiches en verpakkingen voor o.m. Verkade en Vettewinkel werden door zijn vernieuwend frisse vormgeving zeer populair.

Onstoffelijke werelden

Rond 1915 ontmoette hij Ger Ladage (Gerlwh) die hem introduceerde bij 'De Branding'. Ladage en Robèr onderhielden een bijzondere band met elkaar omdat beiden geïnteresseerd waren in de onaardse verbeeldingen rond demonologie, theosofie en antroposofie. Vreemd hieraan is zeker niet de wijze waarop hij beheerst en met vakmanschap bijvoorbeeld muziek of de ontelbare menigte geesten (die hij in bedwang moest houden) als beeldende inspiratiebron gebruikt.

Robèrs' oorlogservaringen lieten hem niet los. Afwisselend resulteerde dit in soepele pastels en exacte, beweeglijke composities met 'beeldvreemde' materialen.

De zeer solitair levende Robèr verhuisde in 1930 naar Overveen bij Haarlem waar hij als buurman in contact kwam met Otto B.de Kat.

'Röntgenfoto's' van het innerlijk

In 1935 bracht Robèr een kort bezoek aan Parijs waar hij gefascineerd werd door een nieuw procédé van Oscar Dominquez en André Breton. Een door een aantal surrealisten gepropageerde techniek waarbij slechts één afdruk wordt gemaakt die berust op gestuurd gebruik van een toevalsvorm. Het resultaat werkt door de opwindende schoonheid en benauwende ondoorgrondelijkheid als een moderne herinterpretatie van Hercules Seghers.

Een dertigtal werken van het teruggevonden deel van zijn oeuvre maken deel uit van dit bezoek aan Parijs: de mysterieuze 'decalcomanie' series uit 1936.

Achter zicht- en tastbare

De laatste jaren voor zijn dood in 1969 experimenteerde hij vooral met collages waarin hij een geheel eigen wereld wist te suggereren, koel in alle schakeringen tussen zwart en wit, in een brandend rode gloed en fijn afgestelde blauwen. Subtiele kleurvloeiingen, die scheur en rafel doen vergeten.

Robèr zat weinig stil en zijn bezige geest stuurde zijn handen die veel vonden en het goede behielden.

(Afbeelding: een werk van Georges Rober uit 1927 getiteld 'De ondergang van Rotterdam')

Werk van Rober is o.a. opgenomen in de collectie's van:

Museum Boymans van Beuningen, Rotterdam

Stedelijk Museum, Amsterdam

Chabot Museum, Rotterdam

Frans Halsmuseum, Haarlem

Rijks Prentenkabinet, Amsterdam

Prentenkabinet Universiteit, Leiden

Centraal Museum, Utrecht

Tentoonstellingen

1920-1930 'De Branding', Rotterdam

1933 Studio 32, Rotterdam

1933 Kunsthandel S. van den Hoonaard, Hillegersberg

1937 Kunsthandel De Schakel, Rotterdam

1938 Galerie Robert, Amsterdam

1941 Kunstzaal Van Lier, Amsterdam

1945-1950 'De Groep', Haarlem*

1949 Museum Fodor, Amsterdam ('De Keerkring')

1946 Kunsthandel Leffelaar, Haarlem (samen met Johan Limpers †)

1953 Kunsthandel Leffelaar, Haarlem (t.g.v. zijn 60ste verjaardag)

1954 Het Schielandshuis, Rotterdam

1954 Gallery Athéns, USA

1955 Universiteitshuis, Utrecht

1955 De Jager, binnenhuisarchitectuur, Haarlem

1956 Atlanta High Museum of Art, Georgia (USA)

1965 Kunstzaal Papengracht 6a, Leiden

1969 Stedelijk Museum, Amsterdam

1970 Atelier d’art, Amsterdam

1973 Centraal Museum, Utrecht

1973 Groninger Museum voor Stad en Lande, Groningen

1973 Stedelijk Museum, Schiedam

1974 Galerie De Berenkuil, Breukelen

1991 Museum Boymans van Beuningen, Rotterdam

1996 Villa Alckmaer, Centrum Beeldende Kunst, R'dam

1998 Museum Ianchelevici, La Louvière (B)

2003 Mayor Gallery, London (UK)

2005 Chabot Museum, Rotterdam

Dankzij informatie van de Rijksdienst voor Kunsthistorische Documentatie (RKD) en samensteller Robert Witkamp is voor geïnteresseerden (beeld)informatie over Georges Robèr op CD beschikbaar.

Aangeboden kunst

Een selectie uit ons kunstaanbod

Bekijk meer aanbod »