Cornelis Ploos van Amstel (Amsterdam, 4 januari 1726 - Amsterdam, 20 december 1798) was één van de belangrijkste kunstverzamelaars die Nederland heeft gekend. Hij is vooral bekend om zijn collectie tekeningen en door zijn prentuitgaven. Hij was houthandelaar en makelaar in schepen en scheepsaandelen en de schoonzoon van de schilder Cornelis Troost.

Vele werken van Jacob de Wit behoorden tot zijn collectie, evenals ongeveer vijftig tekeningen en een paar olieverfschilderijen van Rembrandt, een tiental tekeningen van Da Vinci, in zijn verzameling waren: Goltzius, Van Goyen, Luyken, Van Mieris, Van Ostade, Rubens, èn van zijn schoonvader, de acteur en beeldend kunstenaar Cornelis Troost. Verder, uit het buitenland, bezat hij veel werken van groten als Albrecht Dürer en Holbein, en vele honderden werken uit Italië en Frankrijk.

Hij was mede-oprichter van het genootschap Felix Meritis.

Ploos overleed in 1798 en werd begraven in de Oude Kerk te Amsterdam, vlakbij het door hem ontworpen herdenkingsmonument voor Joost van den Vondel.